Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

Context en achtergrond
Het totale areaal is als volgt samengesteld:

Kaderstellende beleidsnota's

• Groenvisie 2023-2027

Op 21 juni 2023 is de groenvisie ‘Een (be)leefbare gemeente voor mens en dier’ door de gemeenteraad vastgesteld. Deze groenvisie is mede tot stand gekomen door de input van een groep enthousiaste inwoners die met ons hebben meegedacht. In de groenvisie is er aandacht voor de kwaliteit, veiligheid en biodiversiteit van groen. Er komt meer mankracht en budget om het groen op het juiste onderhoudsniveau te brengen.  

• Bermbeheersplan 2023-2027

De bermen in het buitengebied voeren we sinds 2018 uit conform het bermbeheersplan 2018-2027. Dit beleidsplan is gericht op vergroting van de biodiversiteit in de gemeente. De komende jaren zal vooral gelet worden op de beschermde soorten en worden ingezet op ecologisch bermbeheer. Dit doen we onder andere door de inzet van sinusbeheer.

• Waardevolle en Monumentale bomenlijst incl. bomenbeleidsplan

Het college heeft een lijst vastgesteld met waardevolle en monumentale bomen. Voor deze bomen is een kapvergunning nodig. Deze bomen worden 1x in de drie jaar geïnspecteerd en beoordeeld op de criteria voor waardevolle en monumentale bomen. Deze lijst wordt dit jaar onderdeel van het bomenbeleidsplan. In Q4 zal dit bomenbeleidsplan worden voorgelegd. Hierin is aandacht voor de gezondheid, leefbaarheid, klimaat en biodiversiteit.

• Visie begraafplaatsen

De visie voor de begraafplaatsen “Notitie 15 Locaties om te gedenken, visie begraafplaatsen 2018-2022” is inmiddels verouderd. In het eerste kwartaal van 2024 zal een nieuwe visie opgesteld worden met een bredere blik op de toekomst qua exploitatie en duurzaamheid.

Financiële structuur
Het dagelijks onderhoud van het openbaar groen dekken we uit de exploitatiebudgetten.
Wat willen we bereiken?

• Het verduurzamen van onze groene afvalstromen. We onderzoeken met team wijkbeheer op welke wijze wij het groenafval kunnen reduceren door bijvoorbeeld hergebruik van stobben, laten liggen van bladafval en verminderen van de stortkosten.  
• Het landschap van De Fryske Marren versterken door het beheer op de landschapstypen per streek aan te passen. Hierbij wordt gekeken naar zowel de cultuurhistorie als het omliggende landschap. Het eigen karakter per dorp of in de stad wordt versterkt, waardoor het beeld groener wordt. Voor de dorps- en stadsranden, het buitengebied en de bedrijventerreinen komt de nadruk te liggen op natuurlijke overgangen naar het omliggende landschap. Groene verbindingen zijn belangrijk voor de biodiversiteit en het gebruik van het groen, ze zijn bepalend voor de identiteit.
• Overlast van ziekten en plagen in het groen zoveel mogelijk beperken. Dit doen we door de biodiversiteit te vergroten en te kiezen voor gebiedseigen beplanting en variatie in soorten.
• Het openbaar groen gemiddeld op B kwaliteit onderhouden, waarbij we binnen het centrum van de dorpen en de stad het onderhoud gericht is op veilig en netjes.  Het natuurlijk beeld biedt groen met een landschappelijke uitstraling dat het best past bij de wijken aan de rand van de dorpen en de stad waar voldoende ruimte is.

Wat gaan we daarvoor doen?

• We gaan contact met agrariërs en inwoners zoeken voor een samenwerking in het beheer van de bermen. Daar waar mogelijk is maken we afspraken met de agrariërs over de wijze van onderhoud en het verwerken van het maaisel.
• We gaan de compostering van het bermgras en hekkelspecie in eigen beheer door ontwikkelen. We willen de compost gaan toepassen in onze gemeente
• De ziekten en plagen monitoren en beheersen we actief.
• Voor de vergroting van de biodiversiteit volgen we de ontwikkeling van de bermen nauwlettend en het passen het beheer er waar nodig is op aan. Vanaf 2023 zijn we gestart met sinusbeheer in de bermen .
• Om de droogte te bestrijden zijn er extra waterzakken aangeschaft, deze gaan we inzetten bij jonge bomen ter voorkomen van sterfte door droogte.
• Wij kijken naar meer berging van water in de openbare ruimte.
• We gaan hittestress in de openbare ruimte beoordelen en we  gaan actief bezig met oplossingen hiervoor door onder andere meer bomen te planten. Voor elke boom die verdwijnt planten wij 1.1 boom terug.

Trends en ontwikkelingen

• Er is een toename van ziekten en plagen in het groen. Zo zien we een enorme groei in het aantal eikenprocessierupsen, de Reuzenberenklauw en de Japanse Duizendknoop. De wetgeving ten aanzien van invasieve soorten is sinds 2 augustus 2017 gewijzigd. Hierdoor is de gemeente verplicht om soorten, zoals de Reuzenberenklauw en de Japanse Duizendknoop actief te beheersen. Sinds 2018 zijn deze soorten in kaart gebracht en bestrijden we actief. We verwachten dat dit de komende jaren ook intensief zal plaatsvinden. Daarnaast zijn we op dit moment actief bezig met het bestrijden van de grote waternavel door middel van een pilot met de harkboot in onze vijvers.
• Klimaatadaptatie is en gaat een grote rol spelen in de openbare ruimte. Droogte en piekbelasting van water hebben een grote impact in de openbare ruimte. In de groenvisie is rekening gehouden met deze effecten.