Gehonoreerde aanmeldingen

5. Sociaal domein

Totaaloverzicht

Toelichting
Bij de perspectiefnota 2022 is een aanvraag gedaan voor toekenning van 2 Fte voor de uitvoering van de re-integratie binnen de Participatiewet. Er is bij deze aanmelding besloten tot een tijdelijke toekenning van 2 Fte voor 2 jaar. Deze periode loopt dit jaar af en dit is de reden van deze nieuwe aanvraag.

In de afgelopen 2 jaren is het werkleerbedrijf opgezet en gestart. Er zijn goede afspraken gemaakt over de samenwerking tussen het werkleerbedrijf en het Sociaal Wijkteam (Swt). Een nieuwe taak binnen deze samenwerking is regievoeren op inwoners die een traject volgen bij het werkleerbedrijf wanneer er meer ondersteuning nodig is dan alleen het toeleiden naar werk. De medewerker van het Swt zorgt voor aanvullende ondersteuning (bv. Schuldhulpverlening, Jeugdzorg, Wmo begeleiding, etc.) zodat het traject meer kans van slagen heeft.

Risico indien niet gehonoreerd
Wanneer deze aanmelding niet wordt goedgekeurd dan zullen wij geen regie meer kunnen voeren op inwoners die trajecten volgen bij het werkleerbedrijf. Dit betekent dat wij ons niet aan het vastgestelde beleid gaan houden en dat de kans van slagen van de trajecten bij het werkleerbedrijf zal verminderen.
Hierdoor zullen onze inwoners tussen het werkleerbedrijf en het Sociaal Wijkteam heen en weer worden geschoven, minder snel duurzaam aan een baan geholpen worden en daardoor langer een uitkering blijven ontvangen. Met alle frustraties van inwoners en kosten van de uitkering van dien.

Toelichting
Het team Maatschappelijke Ontwikkeling (het beleidsteam voor het sociaal domein) heeft de afgelopen jaren te maken gekregen met een toename van het aantal beleidsvraagstukken waarvoor niet direct formatie is toegevoegd aan het team. In eerste instantie ook terecht, omdat je altijd binnen het team zelf moet kijken of er nog ruimte is voor efficiency of dat er ruimte is voor andere keuzes op beleidsterreinen (wat doe je wel en wat niet). Die exercitie is geweest.

Het team MO heeft binnen de huidige bezetting een aantal taken niet kunnen beleggen. Denk hierbij aan taakstelling statushouders dat steeds meer tijd in beslag neemt, omdat er meer vluchtelingen komen, Oekraïne vraagstuk, leerlingenvervoer, laaggeletterdheid en beleid sociale urgenties dat per 1 januari 2024 naar de gemeenten toekomt.  Die taken worden grotendeels door inhuurkrachten uitgevoerd. Bij hun vertrek is er geen opvolging. Tevens is er een aantal gemeente brede onderwerpen waar beleidscapaciteit van MO voor nodig is. Zoals duurzaamheid, omgevingswet, Wikselwurk, Jeugdparticipatie, de regiodeal e.a. Het deelnemen aan gemeentelijke ontwikkelopdrachten is ook wenselijk vanuit team MO. Als laatste merken we dat de vacatures van team MO steeds meer worden ingevuld met medewerkers die geen gemeentelijke ervaring hebben. Zij hebben behoeft aan een sparringpartners die niet direct voorhanden zijn, waardoor hun inwerkprogramma kan stagneren.

Dit alles tezamen maakt dat de formatie onder hoge druk staat en het betekent dat een deel van de vragen om inzet van beleid wordt geweigerd. Dat wordt het team niet altijd in dank afgenomen en dat is begrijpelijk. Als het team MO 1 formatieplaats erbij krijgt kan een deel van het tekort aan formatie worden ingevuld.

Wij vragen om 1 fte toe te voegen aan de formatie van het team MO.

Risico indien niet gehonoreerd
Een deel van de structurele beleidstaken kunnen niet structureel worden opgepakt. Als er geen uitbreiding volgt dan is er geen ruimte om nieuwe medewerkers goed op te leiden en te coachen. Dat niet goed oppakken of extern beleggen zou een gemiste kans zijn.

Toelichting
Inclusiebeleid is een uitvloeisel van het VN-Verdrag Handicap en schrijft voor dat er een lokale inclusie agenda moet zijn. Met het inclusiebeleid ‘Iedereen doet mee: de inclusieve samenleving’ wil gemeente De Fryske Marren bevorderen dat alle inwoners kunnen deelnemen aan de samenleving, ongeacht herkomst, huidskleur, religie en levensbeschouwing, gender, seksuele oriëntatie, levensfase, beperking of armoede. Ook in het Wikselwurk beleid en de Dienstverleningsvisie van gemeente De Fryske Marren staat inclusie centraal. In het coalitieakkoord 2022-2026 is de notitie ‘iedereen doet mee’ de inclusieve samenleving opgenomen als speerpunt in het beleid.

In 2020-2022 is zowel voor een aanjager inclusie als de uitvoering van het inclusiebeleid budget aangevraagd en gehonoreerd. De aanjager heeft uitvoering gegeven aan het Actieplan inclusie en er is een klankbordgroep inclusie opgezet, waarin vertegenwoordigers uit diverse externe organisaties meedenken over ideeën rondom inclusie. Het contract van de aanjager liep tot juli 2022. Door het ontbreken van een aanjager stagneerde ook de uitvoer van de acties. Dit terwijl inclusie een doorlopend proces is.

In 2023 wordt het Actieplan inclusie vanuit beleid doorvertaald naar een Lokale inclusie agenda, een uitvoeringsplan voor langere termijn. Het is daarbij noodzakelijk om in 2024 weer budget te hebben voor een aanjager inclusie en voor de uitvoering van (openstaande en nieuwe) acties. De aanjager is de spin in het web en heeft continu en langdurig contact met inwoners, organisaties en de gemeente over initiatieven met betrekking tot inclusie. Tevens moet de aanjager ervoor zorgen dat inclusie bij de verschillende beleidsterreinen onder de aandacht wordt gebracht en wordt opgenomen bij het maken van toekomstig beleid.

Risico indien niet gehonoreerd
-   Niet voldoen aan wettelijke taak vanuit het VN-Verdrag Handicap.
-   De Lokale inclusie agenda kan niet worden uitgevoerd, wat wel opgenomen is in het coalitieakkoord

Toelichting
Op 7 november 2022 heeft de raad het college verzocht om op zo kort mogelijke termijn te komen tot een Aanvalsplan Armoede, dat streeft naar een duurzame oplossing voor de huidige inflatie- en energie-armoede van onze inwoners en volop in te zetten op verschillende vormen van communicatie om de ondersteuning voor onze inwoners onder de aandacht te brengen.

In het coalitieakkoord 2022- 2026 staat de volgende actie opgenomen. Het besteedbaar inkomen daalt door onder meer de stijgende energiekosten. Met het oog op een mogelijke beleidsaanpassing willen we onderzoeken wat de beleidsmatige en financiële effecten zijn van het verruimen van de inkomensnorm voor bijzondere bijstand naar 130% en bij de minimaregeling naar 120% van de toepasselijke bijstandsnorm. Dit is onderzocht, daarnaast is een aanvullend pakket aan maatregelen samengesteld. Dit heeft geleid tot het opstellen van twee scenario’s. Deze zijn verwerkt in het aanvalsplan.

In maart 2023 is de raad geïnformeerd over de bestaande voorzieningen en regelingen die in onze gemeente beschikbaar zijn. In de maanden daarna is het aanvalsplan armoede 2023 uitgewerkt, een integraal plan met mogelijke aanvullende maatregelen. Het plan is om advies aangeboden aan de Adviesraad sociaal domein. De Adviesraad sociaal domein heeft op 31 augustus 2023 een positief advies afgegeven.

Wij gaan er vanuit dat de raad in de vergadering van 18 oktober 2023 het aanvalsplan armoede bespreekt en hierover een besluit neemt. Om in 2024 te kunnen starten met de uitvoering van het aanvalsplan zijn vooruitlopend op deze besluitvorming door de raad nu alvast de benodigde middelen van € 768.000 in 2024 en € 967.000 in 2025 meegenomen in de begroting 2024.

Van het Rijk verwachten we in de komende jaren extra middelen voor het tegengaan van koopkrachtverlies, armoede, schulden, tegemoetkomingen en capaciteit.  De omvang van deze middelen is op dit moment nog niet duidelijk. Als deze rijksmiddelen worden toegekend en kunnen worden ingezet ter dekking van het aanvalsplan armoede dan kan een deel van de in deze aanmelding gevraagde middelen vrijvallen in de algemene reserve.

Risico indien niet gehonoreerd
Inwoners in acute moeilijkheden zitten of komen door de sterk stijgende (energie) prijzen krijgen onvoldoende ondersteuning. Doordat veel huishoudens (1 op de 5 wordt geschat) niet kan rondkomen ontstaan er schulden, stress en andere problemen. Armoede vraagt om een duurzame en brede oplossing. Zonder maatregelen en bijhorende middelen kan geen uitvoering gegeven worden aan bieden van duurzame oplossingen. Ook kan er niet volop ingezet worden op verschillende vormen van communicatie om de ondersteuning voor onze inwoners onder de aandacht te brengen.

Toelichting
Deze wijziging betreft een budget neutrale formatiewijziging van het sociaal wijkteam team Jeugd en Gezin van 1,39 fte.

Sinds 2017 financiert Gemeente de Fryske Marren de inzet van praktijkondersteuners jeugd (POH-
J) in inmiddels 90% van de huisartsenpraktijken. Zij hebben als taak de huisarts te ondersteunen in verwijzingen richting jeugdhulp. Hiervoor vond externe inhuur van gedetacheerden en ZZPers plaats.

Nadat ingaande 2022 besloten werd dat dit een reguliere taak van onze gemeente is kunnen we de uitvoer van deze taak nu invullen met eigen wijkteam medewerkers.

Risico indien niet gehonoreerd
Dan zullen de kosten voor inhuur van orthopedagogen door het inhuurtarief en de krapte op de arbeidsmarkt toenemen. Daarnaast zeggen we dan wel dat het onze reguliere taak is, maar vullen we het niet in met eigen ambtenaren. Verder missen we dan de kans om een nauwere verbinding tussen het sociaal wijkteam en de huisartsen mogelijk te maken.